زیستگاه گیاه توتون

اين گياه بومي آمريكاي جنوبي و شمالي ميباشد. اعتقاد بر این است که از حدود ۶۰۰۰ سال پیش از میلاد مسیح گیاه تنباکو به صورت وحشی در امریکا روئیده و رشد نموده .!! بوي مخصوص تنباكو بـه عــلت وجود روغن فراري موســوم به نيكوتيانين(nicotianin)است.امروزه حدود شش میلیون هکتار از بهترین زمین‌های زراعتی برای کشت این گیاه اختصاص یافته است.

بزرگترين توليد كننده هاي برگ سبز تنباكو در جهان عبارتند:

1-چين 2-برزيل 3-هند 4-امريكا 5-اندونزي 6-تركيه 7-يونان 8-آرژانتين 9-ايتاليا 10-پاكستان

ميزان كل توليد برگ تنباكوي جهان در سال 2005 به 6.38 ميليون تن بالغ ميگردد.

بزرگترين وارد كننده هاي برگ سبز تنباكو در جهان

1-روسيه 2-امريكا 3-انگليس 4-آلمان 5-هلند 6-ژاپن 7-فرانسه 8-اوكراين 9-لهستان10-مصر

نحوه تولید تنباکو ( آماده سازی تنباکو )

بعد از چيدن و خشك‌ كردن برگ‌هاي توتون، آنها را تميز و ساقه‌ها و مواد اضافي را جدا مي‌كنند. سپس، دوباره برگ‌ها را با گليسيرين يا يك ماده ديگر شبيه آن، رطوبت مي‌دهند و در بشكه‌هاي چوبي بزرگ انبار مي‌كنند. اين بشكه‌ها ممكن است تا 2 سال در انبار بمانند كه در اين مدت، تنباكو تيره‌ تر و خشك ‌تر مي‌شود و محتواي نيكوتين آن هم كاهش مي‌يابد. بعد از اين مدت است كه تنباكو اصطلاحا "رسيده" شده و آماده استفاده مي‌شود.توتون ويرجينيا (در ايالات ويرجينيا، كارولينا، جورجيا و فلوريداي امريكا ميرويد) كه برگهاي روشن و شيريني دارد رايج ‌ترين نوع تنباكو است كه در ساخت سيگار از آن استفاده مي‌شود. براي آماده‌ كردن سريع ‌تر اين توتون، آن را حرارت مي ‌دهند تا براي رسيده ‌شدن آن به 2 سال زمان نياز نباشد. يك تغيير مهم ديگري كه در صنعت دخانيات به ‌وقوع پيوسته، كاهش ميزان برگ توتون موجود در سيگار به حدود 25 درصد مقداري است كه قبل از سال‌هاي دهه 50 استفاده مي ‌شده است. به دو علت، نخست استفاده بيشتر از اجزاي ديگر گياه تنباكو كه تا آن زمان دور ريخته مي‌شد، اما با پيشرفت صنعت دخانيات، از اين اجزا هم در تركيب توتون سيگار استفاده ميگردد. در حال حاضر حداقل يك چهارم توتوني كه در يك نخ سيگار وجود دارد، از همين اجزاي ديگر گياه تنباكو است و نه كاملا از برگ‌هاي خالص گياه.پيشرفت ديگري كه باعث شد توليد كنندگان دخانيات از برگ توتون به ميزان بسيار كمتري در محصولاتشان استفاده ‌كنند، رايج‌ شدن تكنيك ديگري موسوم به "پف‌دادن" بود. در اين روش، توتون را به‌ صورت خشك منجمد مي ‌كنند و بعد هوا يا گاز ديگري مثل دي‌اكسيد‌كربن را با فشار به آن مي‌دمند.به اين ترتيب برگ‌هاي توتون حالت پف كرده به خود مي‌گيرد و حجيم ‌تر و سبك ‌تر مي‌شود و افزودني‌ها را هم بهتر و بيشتر به خود جذب مي‌كند.

خواص توتون ( فواید توتون )

1-امروزه توتون تنها به عنوان یک ماده دود زا مطرح نیست بلکه به عنوان گیاهی با خصوصیات ویژه در میان گیاهان ،و به عنوان ماده غذایی مورد استفاده قرار می گیرد.زیرا پروتئین و اسید های آمینه موجود در توتون بسیار بالاتر از سویا بوده و با پروتئین کازئین شیر برابری می کند و از توتون می توان برای تهیه پروتئین های مخصوص تولید انرژی بهره گرفت و چقدر خوب است که از توتون برای تغذیه و کالری در جهان استفاده کرد و نه برای مرگ ۱۰ میلیون سیگاری در سال.

2-سرخپوستان آمریکا برای سمی کردن نیزه های خود علیه دشمن از عصاره توتون استفاده می کردند

3-نیکوتین و سایر آنکالوئیرها ی توتون در تهیۀ آفت کش ها

4-قارچ کش های طبیعی

5-در تهیۀ اسیدسیتریک

6-در تهیۀ ویتامین ب 6

7-در صنایع داروسازی از مواد موثر این گیاه داروهای مسکن ، آرام بخش ، همچنین داروها یی برای ترک سیگار تهیه می شود .

8-عصاره برگ توتون خواص ضد كچلي دارد

براساس يافته‌هاي يك پژوهش، عصاره برگ توتون خواص ضد قارچي دارد. دكتر فريبا برنجي استاديار دانشگاه علوم پزشكي مشهد در اين پژوهش اثر عصاره متانولي و آبي گياه توتون بر روي رشد قارچها را بررسي كرده است كه نتايج آن نشان دهنده اثر بازدارندگي رشد قارچها در مجاورت عصاره برگ گياه توتون بود.دكتر برنجي با اشاره به اهميت گياهان دارويي در كشور آورده است: با توجه به رويكرد جهاني به داروهاي سنتي و گياه درماني اثر ضددرماتوفيتي ( ضد كچلي) عصاره متانولوي و آبي برگ توتون بر روي درماتوفيت ها بررسي شد.وي در خاتمه با اشاره به اهميت درمان با داروهاي گياهي تاكيد كرد: جهت رسيدن به نتايج قطعي و مطمئن تر اين بررسي بايد بر روي حيوانات آزمايشگاهي انجام شود و به لحاظ سم شناسي و عوارض احتمالي گياه بررسي شود با توجه به اينكه گياهان در منطقه مختلف، خواص متفاوت دارند بررسي شود.

برخی از خواص ذکر شده برای گیاه توتون در حوزه گیاهان دارویی

9-جهت تسکین درد مفاصل و بی‌حسی اعضاء جوشانده توتون را به صورت ضماد می‌توان گذاشت.

10-جهت قطع ترشحات سفید مهبل از جوشانده این گیاه به صورت شستشو می‌توان استفاده کرد.

11-دود تنباکو ضد عفونی کننده محیط می‌باشد بدین صورت که تنباکو را روی آتش دود کنند.

12-جهت زخم‌های تازه خاکستر آن را روی زخم بریزند.

13-برای زخم‌های جرب و جوش‌های جلدی خاکستر آن را با روغن گل سرخ مخلوط کرده بمالند.

14-جهت درمان کفگیرک خاکستر تنباکو را با روغن گل سرخ مخلوط نموده بمالند.

15-جهت دفع شپش با خیس‌ کرده آب برگ توتون موها را ماساژ دهند.

مضرات گیاه توتون

در اینجا بیان این نکته ضروری می باشد که اکثر عوارض و مضراتی که درباره این گیاه ذکر شده است مربوط به کشیدن سیگار می باشد که قبلاً بیان گردید.

روش های استعمال گیاه توتون(استعمال دخانیات)

 • قلیان (غلیان)و تنباکوی قلیان

 قلیان در گویش تهرانی قلیون از فرهنگ عربی گرفته شده و به معنی جوشش است.در هندوستان “حقه” و در سوریه “نفس “و در ترکیه و عراق به نام “نارگیله “مشهور است.قلیان از ابتکارات ایرانیان است که در زمان شاه عباس ساخته شده و بعد به کشورهای دیگر رفته است..تنباکو هم نوعی توتون است که نم کرده آن را در “سر قلیان “می ریزند و می کشند.علت انتخاب نام ” نارگیله “برای قلیان نیز این است که گاهی “کوزه قلیان ” را از گیاه نارگیل یا یک نوع کدو می ساختند. افرادی که قلیان می کشند ، چون پک های طولانی و عمیقی می زنند به عوارض بیماری ریوی ، به ویژه برونشیت مزمن ، آمادگی بیشتری دارند.اكثر توتون های كه برای قلیان ها استفاده می‌شوند از تنباكوهای فاسد و نامرغوب هستند.تنباكوی 99 درصد قلیان ها از توتون های مانده در انبار و كپك زده تهیه شده است.این توتون های تاریخ گذشته معمولا دارای بوی نامطبوعی است كه با اسانس های مختلف آنها را خوشبو می‌كنند.همچنین محتویات تنباکو از تفاله های مواد سمی سیگار که می بایست معدوم شود و حتی به محیط زیست هم آسیب می زند با اضافه شدن اسانسهای طعم دار تهیه می شود که استفاده از این تنباکوها به شدت برای سلامت مصرف کنندگان قلیان ضرر دارد.

• چپق

چپق از واژه ترکی چوپوق بوده است . چپق هم نوعی تدخین توتون است که دسته ای چوبی و سفالین دارد . معمولا چپق را که نوعی توتون نرم است در سر چپق می ریزند و دود می کنند.

• پیپ و انواع توتون پیپ

پیپ در واقع همان چپق فرنگی است با دسته کوتاه و ظریف که برای تدخین توتون کار برد دارد.توتون پیپ دارای برش های عرضی بوده و آن را با اسانسهای مخصوص خوشبو می کنند.

دو نوع کلی تنباکو یا توتون برای پیپ موجود است:

تنباکوی عطری مثل چای های عطری به این نوع تنباکو ها موادی افزوده میشود که آنها را خوشبو و خوش طعم کند، متاسفانه برخی کمپانی های سودجو که توتون تولیدی خود را برای صادرات به کشور های جهان سوم میسازند از اسانسهای شیمیایی برای طعم دادن به توتون و از افزودنیهای بسیار خطرناک برای بهتر سوختن توتون استفاده میکنند.یک نمونه از این نوع توتون های کاپیتان بلاک (captain black) و برخی نمونه های borkum riffهستند. از نشانه های استفاده از مواد افزودنی شیمیای بوی تند توتون(که گاهی خوشایند نیز به نظر میرسد) و ایجاد مایعات زیاد هنگام سوختن است.نمونه های کاپیتان بلاک که برای استفاده در آمریکا ساخته میشوند کیفیت بهتری دارند ولی در کل کیفیت آنها پایین تر از انواع اروپایی است.تنباکو های عطری طبیعی بویی ملایم دارند و بیشتر طعم ها و بوهای طبیعی مانند عسل،پرتقال،وانیل و غیره در آنها هست و پس از سوختن شیره کمتری تولید میکنند.

تنباکو یا توتون پیپ سنتی(بدون عطر):

این تنباکو ها مواد افزودنی کمتری دارند و معمولا بوی آنها برای اطرافیان چندان خوشایند نیست، اما به دلیل نبودن مواد افزودنی برای مطلوب بودن طعم آنها از تنباکوی بهتری استفاده میشود.

•سیگار و سیگارت و سیگار برگ که شرح آن و تفاوت این سه اصطلاح قبلاً ذکر شد.

•انفیه 

استعمال از راه بینی که کمتر مرسوم است.و همچنین انواع جویدنی توتون به اشکال مختلف مورد استفاده قرار می گیرد.